Flevoland is een stuk Nederland dat letterlijk uit de zee werd gepolderd, en het ligt op minder dan een half uurtje trein van Amsterdam. De jongste provincie van het land biedt alle open ruimte, natuur en waterpret waar in de hoofdstad soms wat minder plaats voor is. Trot Op! sprong op de Thalys en besloot er een kijkje te nemen.
Stel het je even voor: de Belgische regering vindt tien provincies niet genoeg om al jullie domme tronies een plek te geven, en speelt met het idee een elfde te creëren. Frankrijk binnenvallen en Rijsel terugeisen blijkt bij nader inzien geen al te realistisch doel. Daarom besluit men voor de kust van Blankenberge een hoop zand op te spuiten en het zo ontstane eiland Antwerpen-Plage (because of course) te noemen. Het klinkt wat vergezocht, maar is ongeveer exact wat zich in Flevoland afspeelde. Honderd jaar geleden lag alles daar onder water, tot men het plan opvatte om 1.800km2 van de Zuiderzee droog te leggen. Zo ontstond zowel de grootste polder ter wereld als de nieuwste provincie van Nederland – die ook nu nog gemiddeld zo’n vijf meter onder de zeespiegel ligt.
“Honderd jaar gelegen lag Flevoland volledig onder water, tot men het plan opvatte om 1.800km2 van de Zuiderzee droog te leggen.”
Flevoland (het kind moet een naam hebben) werd officieel gesticht in 1986. Dat maakt de hele provincie minder oud dan mezelf, en dat is een bittere pil om te slikken. Voor de stichting woonde er wel al heel wat volk. De eerste inwoners van Lelystad vestigden zich er in 1967. In het nabijgelegen Almere kwamen pas in 1976 de eerste mensen aan. Zij bevolkten twee volledig nieuwe steden die vanaf nul ontworpen en uitgebouwd werden. Dat dit voor een erg aparte look en feel zorgt, zal je snel ontdekken.
Wat te doen in Flevoland: 5 straffe bezienswaardigheden in de jongste provincie van Nederland
Door de weidse landschappen en natuurgebieden lijkt het wel een andere wereld, maar Flevoland ligt verbazend dicht bij Amsterdam. Dat komt erg goed uit, want Amsterdam & Partners probeert al jaren de toeristen wat te spreiden. Dat doen ze door alternatieven weg van de binnenstad voor te stellen. Zo kunnen de mensen die er wonen ook eens van hun vrije zondag genieten zonder door het rugzakgepeupel versmacht te worden, en zo’n troep Amerikanen kent toch het verschil niet tussen Amsterdam en pakweg Amsterdam-Beach (Lees, en dit vind ik erg amusant: Zandvoort.) Vorig jaar schreef ik in dit licht al een stuk over Haarlem, Laren en Hilversum, maar ook Flevoland staat met stip op de lijst van aangename dagtrips vanuit Amsterdam. Almere ligt op maar een paar kilometer van Amsterdam-Centraal aan de overkant van het IJmeer, en ook in Lelystad raak je erg makkelijk met de trein. Op weg zoef je trouwens door de mooie Oostvaardersplassen: een uitgestrekt natuurreservaat vol wilde herten, koeien en paarden. Er valt natuurlijk nog veel meer te ontdekken in Flevoland, dat spreekt voor zich. Begin alvast met deze vijf bezienswaardigheden en activiteiten – hup hup!
1. Batavialand: leer alles over het ontstaan van Flevoland
Lelystad is de hoofdstad van Flevoland, maar is om één of andere reden veel kleiner dan het nabijgelegen Almere. Toch valt er best wat te zien. Batavialand bijvoorbeeld: een modern museum buiten het centrum, dat heel uiteenlopende dingen te bieden heeft. Binnen wordt de geschiedenis van Flevoland letterlijk uit de doeken gedaan (wait for it). Dat doet men via de prachtig genaamde Flevowand: een tapijt (et voila) van zestig meter naar het voorbeeld van dat van Bayeux, waar twee dozijn spinnende vrouwtjes zo’n 14 jaar aan werkten. Verder vind je in het gebouw alles van exposities over de plaatselijke prehistorie en scheepswrakken die men na het droogleggen ontdekte tot zelfs een interactief sluizenspel waarbij kinderen hun voeten droog moeten proberen houden. Buiten ligt dan weer een hele scheepswerf, waar in Bokrijkstijl allerlei ambachtslui aan het werk zijn. Het eigenlijke pronkstuk van Batavialand ligt iets verderop in het water: een perfecte replica van de Batavia, een schip van de VOC dat in 1629 na een muiterij langs de Australische kust verging (dat is trouwens een fascinerend en vrij donker verhaal). Benedendeks rondlopen geeft een lekker claustrofobisch gevoel, zeker als je weet dat hier meer dan 300 bemanningsleden tussen de lading en de kanonnen samenhokten. Snel weetje voor de weetjesmensen: omdat het schip onderhouden handenvol geld kost, opperde de scheepsbouwer onlangs om het opnieuw te laten zinken voor de Marker Wadden en het zo een laatste rustplaats te geven. How ironic. Kortom: geniet ervan nu het er nog ligt. www.batavialand.nl
2. Boerkok: eten in een Flevolandse boerenschuur
Lekker chique uit eten gaan op reis kan al eens aangenaam wezen, maar alle dagen fine dining hoeft nu ook weer niet. Soms wilt een mens gewoon een stevige portie hartige kost naar binnen spelen: een eerlijk bord eten als het ware. En waar eet je eerlijker dan bij de boer zelf? Aha! Boerkok is het geesteskind van Gerhard Flantua: een man met de naam van een tovenaar die ook een aardig stukje kan koken. In 2016 besloot hij buiten Lelystad een boerderij over te kopen en daarin een restaurant te openen dat puur met producten uit de directe omgeving werkt. Hij haalt alle ingrediënten bij zijn boerenburen, en het resultaat van die kookkunsten mag je in een grote glazen schuur komen opeten. Eenvoudige maar smaakvolle gerechten zonder tierlantijntjes om met je tafelgenoten te delen: meer moet dat niet zijn. De slogan die op het menu staat is trouwens “Boerkok: waar de boer kookt en de kok boert”. Of ik daar nu meer of minder honger door krijg moet ik nog even uitpluizen. www.boerkok.nl
3. Bewonder de moderne architectuur van Almere
Almere is een vreemde stad. Omdat op het herwonnen land meer dan plaats genoeg was, wonen de 200.000 inwoners verdeeld over verschillende aparte stadsdelen die soms best wat uit elkaars weg liggen. Zo moet je zo maar even 9km fietsen om van in het centrum tot aan het mooie Almeerderstrand te raken. Dat centrum ziet er trouwens erg modern uit: vol verrassende en gedurfde architectuur. Omdat de stad van nul werd ontworpen, kon men hier ten volle nadenken over de praktische kant van het leven. De nieuwe stadskern werd daarom op drie niveaus gebouwd. Ondergronds (in theorie dus op de zeebodem) liggen parkings en heel wat doorgangen voor auto’s en fietsers verstopt. Op grondniveau vind je winkels en restaurants – shoppen lijkt hier één van de voornaamste bezigheden – en daarboven wonen de mensen. Sommige gebouwen hebben zelfs gemeenschappelijke tuintjes op het dak. De stadskern werd gebouwd rond het Weerwater. Dat is een aangelegd meer van waarop je een elektrische boot kan huren om door de stadskanalen te varen. Daar ligt hier net zoals in Amsterdam een heel netwerk van voor je klaar, waardoor je urenlange boottochten kan maken. Aan de overkant van het Weerwater kan je tot oktober trouwens nog de Floriade bezoeken: een soort wereldexpo, maar dan ééntje rond tuinbouw en duurzaamheid. Almere is het schoolvoorbeeld van wat je qua ruimtelijke planning kan verwezenlijken als je carte blanche krijgt. www.sloepverhuuralmere.nl www.floriade.com/nl
4. Vaar naar de Marker Wadden met de RIB Experience
Omdat men toch al een hele provincie uit de Zuiderzee aan het baggeren was, besloot men om meteen ook maar een nieuw natuurgebied in het Markermeer (een restant van diezelfde Zuiderzee) op te spuiten. Zo ontstonden de Marker Wadden: misschien wel de allermooiste plek van Flevoland. De Marker Wadden zijn een aantal kunstmatige eilanden langs de kust van Lelystad, waarvan het grootste deel momenteel nog in opbouw is. De eilanden dienen om de natuur in het meer te herstellen en zouden op termijn een paradijs voor vissen en vogels moeten worden. Het hoofdeiland werd al afgewerkt, en is zowel een natuurreservaat als een recreatiedomein waar je op het strand kan liggen, bootje kan varen en aan een fikse wandeltocht kan beginnen. Het landschap waar je dan doortrekt is prachtig. Her en der werd een uitkijktoren of een hut neergezet, waar je het naar hartenlust op een vogelen kan zetten. Eén van deze vogelspothutten ligt half onder de waterspiegel en heeft een glazen wand. Zo kan je ook onder water de plaatselijke vijverbewoners bewonderen. De slimsten onder jullie beseffen al dat je enkel per boot op de Marker Wadden geraakt. Wij kozen voor de meest avontuurlijke variant. Met de RIB Experience vlieg je tegen 90 kilometer per uur over het water. Dat is even spannend als het klinkt, en je bent er meteen een stuk sneller. Probeer onderweg geen selfies te nemen, want je gsm vliegt door de wind gemiddeld twintig meter verder het water in. www.lelystadribexperience.nl
5. Ontdek de Land Art van Flevoland
Omdat er in Flevoland toch plek genoeg is, heeft men doorheen de jaren heel wat zogenaamde Land Art geplaatst. Dat zijn monumentale kunstwerken die deel uitmaken van het landschap. Ondertussen staan er tien over de provincie verspreid, en die kan je (het is een vrij stevige tocht) met de fiets aan elkaar gaan rijgen. Wie vanuit Lelystad per boot richting Marker Wadden vaart, zal al snel Exposure van Antony Gormley op de pier opmerken. Dat is een 26 meter hoge constructie uit stalen buizen, in de vorm van een man die gehurkt en nadenkend over het meer zit uit te kijken. Mooi en indrukwekkend kunstwerk, maar ik kan me niet van de indruk ontdoen dat het beeld eigenlijk z’n gevoeg op de dijk aan het doen is. Een ander werk is de Groene Kathedraal, die uit 178 populieren bestaat die volgens het grondplan van een gotische kathedraal werden aangeplant. Ook Observatory is de moeite: drie gigantische aarden ringen in het landschap met openingen in de wanden waardoor je op vier exacte dagen de zon kan zien opkomen. Op de kortste en de langste dag van het jaar, en op de twee dagen in de lente waarop dag en nacht net even lang zijn. Je moet er maar opkomen. www.landartflevoland.nl
Hotels en restaurants in Flevoland + algemene informatie
Voor meer informatie over Flevoland als bestemming en om een aantal andere dagtrips vanuit Amsterdam te ontdekken, surf naar: www.iamsterdam.com/en/plan-your-trip/day-trips/new-land.
In Lelystad verbleven wij in het Leonardo Hotel Lelystad City Center: www.leonardo-hotels.com/lelystad/leonardo-hotel-lelystad-city-center
Ons hotel in Almere was dan weer het Leonardo Hotel Almere City Center: www.leonardo-hotels.nl/almere/leonardo-hotel-almere-city-center
Lunch in Lelystad kregen we in De Cantine, vlakbij Batavialand. www.restaurantdecantine.nl
Het diner in Almere werd geserveerd in het mooie restaurant Zuyder aan het strand. www.zuyder.nl
De lunch op onze laatste dag kregen we in Strand22 aan het Weerwater. www.strand22.nl
Om in Flevoland te raken nam ik de Thalys vanuit Antwerpen Centraal. Op minder dan anderhalf uur stond ik in Amsterdam, waar ik overschakelde op het Nederlandse treinnet. Hogesnelheidstreinen zijn mijn geprefereerde reismethode richting buurlanden. Het is ecologisch, comfortabel, je hebt er wifi en je kan af en toe je benen al eens strekken. www.thalys.be
Heb ik je favoriete plek gemist? Heb je zelf nog tips voor een trip naar Flevoland? Ben je van Blankenberge, kan je daadwerkelijk lezen en vind je het Antwerpen-Plage idee geen topper? Laat het me vooral weten in de commentaren onderaan.
Zin in een aantal andere Nederlandse reisjes? Lees hier alles over Zuid-Limburg en de Waddeneilanden. Is de Belgische kust goed genoeg voor je? Klik dan hier voor m’n avonturen in het Zwin en kinky Koksijde. Zin in iets lekkers? Lees dan hier over de beste koffiebars, cocktailbars of Italiaanse restaurants in Antwerpen. Smakelijk!
No Comments